Rok akademicki 2023/2024

Koordynatorzy przedmiotu: prof. dr hab. Krzysztof Bryniarski, dr Agata Pietrzyk

Koordynator w zakresie mikrobiologii z parazytologią – dr Agata Pietrzyk, tel.: 12 633 08 77 w. 224, e-mail: a.pietrzyk@uj.edu.pl

dyżury: środa godz. 10:00-12:00

Koordynator w zakresie immunologii – prof. dr hab. Krzysztof Bryniarski, tel.: 12-632-58-65, e-mail: krzysztof.bryniarski@uj.edu.pl

Forma zajęć: wykłady, seminaria, ćwiczenia

Termin zajęć: semestr zimowy i semestr letni

OBOWIĄZUJĄCY STRÓJ

Na zajęciach obowiązuje strój zgodny z “dress code” dla studentów Wydziału Lekarskiego UJ CM.

Na zajęcia ćwiczeniowe studenci przynoszą własne fartuchy ochronne.

MIEJSCE PRZEBIERANIA SIĘ STUDENTÓW

Ze względu na brak szatni ogólnej w budynku, studenci są zobowiązani do pozostawienia wierzchniej odzieży oraz rzeczy osobistych w zamykanych szafkach indywidualnych mieszczących się na II piętrze, w korytarzu przy sali ćwiczeń.

Szafki ubraniowe są zamykane na zamki kłódkowe. Każdy student jest zobowiązany do zaopatrzenia się w osobistą kłódkę o średnicy pałąka 6-7 mm.

Tematy wykładów

1. Podstawy mikrobiologii. Morfologia, fizjologia i sposoby klasyfikacji bakterii. Budowa komórki bakteryjnej. Genom bakteryjny. Genetyczne podłoże zmienności u bakterii. Epidemiologia zakażeń bakteryjnych.
2. Właściwości biologiczne i budowa wirusów. Podstawy klasyfikacji. Etapy replikacji wirusów. Patogeneza zakażeń wirusowych, działanie onkogenne i teratogenne wirusów. Epidemiologia i zasady profilaktyki zakażeń wirusowych.
3. Wprowadzenie do mykologii medycznej. Epidemiologia i profilaktyka grzybic. Grzyby jako alergeny. Mykotoksyny i mykotoksykozy.
4. Definicja pasożytnictwa. Układ pasożyt-żywiciel oraz mechanizmy chorobotwórczego oddziaływania pasożytów na organizm człowieka. Epidemiologia i profilaktyka zarażeń pasożytniczych.
5. Zakażenia szpitalne. Epidemiologia i etiologia

Tematy seminariów

1. Flora fizjologiczna i mechanizmy tworzenia się mikrobiomu człowieka. Patogeneza zakażeń bakteryjnych i czynniki chorobotwórczości bakterii. Bakteryjne czynniki etiologiczne zakażeń u ludzi – ziarenkowce Gram-dodatnie.
2. Epidemiologia, patogeneza i czynniki chorobotwórczości bakterii Gram-ujemnych (pałeczki Gram-ujemne, ziarenkowce Gram-ujemne). Szczepionki profilaktyczne.
3. Epidemiologia, patogeneza, czynniki chorobotwórczości pozostałych bakterii Gram-dodatnich (laseczki Gram-dodatnie sporulujące i niesporulujące, bakterie beztlenowe Gram-dodatnie) i Gram ujemnych (beztlenowe bakterie Gram-ujemne). Szczepionki profilaktyczne.
4. Chorobotwórczość prątków oraz epidemiologia i profilaktyka zakażeń. Oporność bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki.
5. Epidemiologia i chorobotwórczość krętków, promieniowców, mykoplazm, chlamydii i riketsji. Profilaktyka zakażeń.
6. Sterylizacja, dezynfekcja i aseptyka: zasady i metody dezynfekcji i sterylizacji, mechanizm działania środków dezynfekcyjnych, metody kontroli procesu sterylizacji, zasady prawidłowej antyseptyki.
7. Wybrane wirusy RNA, ich cechy biologiczne i chorobotwórcze, epidemiologia i możliwości profilaktyki (ortomyksowirusy, paramyksowirusy, koronawirusy, pikornawirusy, astrowirusy, reowirusy, togawirusy, rabdowirusy).
8. Cechy biologiczne i chorobotwórcze wybranych wirusów DNA (herpeswirusy, adenowirusy, papillomawirusy, parwowirusy, pokswirusy).
9. Cechy biologiczne i chorobotwórcze wirusów wywołujących zapalenia wątroby (HBV, HDV, HCV, HGV, HAV, HEV), epidemiologia tych zakażeń i możliwości profilaktyki.
10. Retrowirusy zakażające ludzi i przebieg zakażenia HIV. Możliwości chemioterapii w zakażeniach wirusowych i problem lekooporności. Priony.
11. Najczęstsze czynniki etiologiczne grzybic człowieka.
12. Patogeneza zakażeń grzybiczych.
13. Cykle życiowe i inwazyjne dla człowieka stadia rozwojowe wybranych pierwotniaków (G.intestinalis, E. histolytica i inne pełzaki, Cryptosporidium, Balantidium coli, T. vaginalis, T. gondii) oraz podstawowe objawy chorobowe towarzyszące zarażeniom.
14. Cykle życiowe i inwazyjne dla człowieka stadia rozwojowe wybranych robaków (Fasciola, Taenia, Diphylobothrium, Echinococcus, Enterobius, Ascaris, Trichuris, , Trichinella, Toxocara, węgorek, tęgoryjce) oraz podstawowe objawy chorobowe towarzyszące zarażeniom.
15. Cykle życiowe i inwazyjne dla człowieka stadia rozwojowe wybranych pasożytów tropikalnych i ektopasożytów oraz podstawowe objawy chorobowe towarzyszące zarażeniom.

Tematy ćwiczeń

1. Zasady pobierania i przesyłania materiałów do badań bakteriologicznych. Metody hodowli bakterii na sztucznych podłożach wzrostowych w warunkach tlenowych i beztlenowych.
2. Barwienie metodą Grama. Inne metody barwienia. Preparaty bezpośrednie. Interpretacja wyników.
3. Izolacja i identyfikacja bakterii. Wybrane testy identyfikacji paciorkowców, gronkowców i pałeczek Gram-ujemnych.
4. Badanie bakteriologiczne jakościowe i ilościowe – na przykładzie diagnostyki moczu. Interpretacja wyników. Metody oznaczania  lekooporności bakterii i interpretacja wyników tych oznaczeń.
5. Diagnostyka gruźlicy, kiły, zakażeń chlamydiowych i mykoplazmowych. Interpretacja wyników badań prowadzonych metodami klasycznymi, serologicznymi i molekularnymi.
6. Higiena rąk. Metody genetyczne w identyfikacji szczepów klinicznych. Interpretacja wyników.
7. Zasady diagnostyki wirusologicznej. Pobieranie i przesyłanie materiału klinicznego. Metody namnażania i mianowania wirusów.
8. Metody serologiczne stosowane w identyfikacji wirusów (odczyn neutralizacji, IF, PAP, APAP, aglutynacja lateksowa, immunochromatografia). Diagnostyka serologiczna wirusów oddechowych, grypy i różyczki (OZHA, OWD, ELISA). Interpretacja wyników oznaczeń serologicznych.
9. Molekularne metody w diagnostyce CMV, EBV, HSV, HPV. Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby typu B i C – markery serologiczne w ostrym i przewlekłym zapaleniu wątroby.
10. Diagnostyka  zakażeń HIV, oznaczanie markerów prognostycznych i interpretacja wyników (ELISA, western-blot, RT-PCR, PCR czasie rzeczywistym).
11. Podstawy medycznej diagnostyki mykologicznej cz. I.
12. Podstawy medycznej diagnostyki mykologicznej cz. II.
13. Materiały i metody stosowane w diagnostyce zarażeń pierwotniakami. (mikroskopia i koproskopia, hodowla, serologia). Ważne diagnostycznie cechy pierwotniaków. Interpretacja wyników badań.
14. Materiały i metody stosowane w diagnostyce robaczyc (metody makroskopowe i mikroskopowe, serologia). Ważne diagnostycznie cechy robaków. Interpretacja wyników badań.
15. Materiały i metody stosowane w diagnostyce zarażeń Plasmodium (malaria), Leishmania, Trypanosoma: mikroskopia (rozmazy krwi), immunodiagnostyka, metody molekularne oraz zarażeń ektopasożytami. Interpretacja wyników.