Historia gmachu

Początki powstania Instytutu Mikrobiologii i Immunologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego sięgają lat 1892/1893, kiedy to ówczesny rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr Stanisław Poray – Madeyski podczas inauguracji nowego roku akademickiego poinformował o powstaniu na Wydziale Lekarskim Nadzwyczajnej Katedry Higieny z siedzibą przy ul. Strzeleckiej 7 w Krakowie. Kierownictwo nowo powstałej katedry powierzono Odo Bujwidowi.

W grudniu 1899 roku profesorem nadzwyczajnym weterynarii na Uniwersytecie Jagiellońskim mianowano Juliana Nowaka. Tym samym zaczynał się nowy rozdział w dziejach krakowskiej weterynarii.

Kierowany przez Juliana Nowaka Zakład Weterynarii tułał się po różnych wynajmowanych lokalach, wobec czego zrodziła się myśl o budowie osobnego gmachu. Kontynuując starania poprzedników, Julian Nowak uczynił jednym z głównych swoich celów stworzenie od podstaw instytutu naukowego, który by łączył w sobie bakteriologię, patologię doświadczalną i weterynarię. Będąc postacią ustosunkowaną, mającą szerokie kontakty zarówno w Krakowie, jak i Wiedniu, wystarał się o fundusze na budowę gmachu Instytutu Weterynarii i Medycyny Doświadczalnej przy ulicy Czystej w Krakowie. Ambicją Juliana Nowaka było doprowadzenie Instytutu Weterynarii do formy zbliżonej do Instytutu Pasteura w Paryżu. Już na wiele lat przed powstaniem gmachu opracował osobiście plany budynku i zaangażował do przetworzenia swojego projektu na desce kreślarskiej dwóch znanych krakowskich architektów Józefa Sarego oraz Emila Wekluka, wychodząc z założenia, że „stworzenie Instytutu jest dziełem naukowym a architekt musi więc być kierowany przez specjalistę”.

Budowę głównego gmachu na terenach zakupionych przez Uniwersytet Jagielloński przy ul. Czystej rozpoczęto w 1912 roku, a zakończono w 1914 roku, tuż przed wybuchem I Wojny Światowej. Po zakończeniu wojny dobudowano budynki pomocnicze – zwierzętarnię, pracownię mechaniczną i garaże. Wroku 1923 powstały dwie osobne katedry – Katedra Higieny i Katedra Bakteriologii.

Autor tekstu: Agata Kuziak

Źródła literaturowe

• “Mikrobiologia Lekarska na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie wczoraj i dziś”, Jadwiga Wójkwska-Mach, Jadwiga Witalis, Anna B. Macura, Piotr B. Heczko
• “Nauczanie weterynarii na Uniwersytecie Jagiellońskim w XIX i początku XX wieku”, Ryszard W. Gryglewski, Życie Weterynaryjne, 2018
• Karta Dokumentacji Zabytku – WUOZ Kraków, Wojewódzkie Archiwum Państwowe m. Krakowa: Akta Budownictwa Miejskiego, DZ.IV, l.s.500, autor: mgr L. Sulerzyska – PKZ 1981 r., weryfikacja: dr P. Krakowski – 1981 r.
• “Jak powstał nowoczesny Kraków”, Jacek Purchla, Wydawnictwo Literackie, 1990
• “Zakład przy Czystej przed wojną”, Photoblog.pl – przewodnik po Krakowie, 04.09.2010